Qua workshop hay blog cá nhân, có nhiều bạn pm mình: Em nên chọn trường nào để theo đuổi ngành logistics ạ, nên đi làm cho công ty lớn hay công ty nhỏ hả chị, em có nên bắt đầu đi làm chứng từ hay ops trước để lấy kinh nghiệm rồi mới làm sales không chị….
Những câu hỏi thế này, mình không dám đưa ra phương án, chỉ có thể đưa ra kinh nghiệm thực tế của mình để các bạn tham khảo và lựa chọn.
Mình của hiện tại không giàu có cũng chưa là gì so với rất nhiều người giỏi giang trong nghề.
Bài viết này như là bài chia sẻ gửi chính mình 6 năm về trước: lúc đang băn khoăn lựa chọn nghề nghiệp theo đuổi.
—-
Cuộc đời này là một chuỗi những những sự lựa chọn nối tiếp nhau, đơn giản từ trưa nay ăn gì cho tới việc lớn hơn là thi trường gì, theo đuổi nghề nghiệp gì. Và đứng giữa những lựa chọn thì thực sự không dễ chịu gì? Làm thế nào cho tốt, làm thế nào để không phải hối hận?
Mấu chốt của câu hỏi này vẫn chưa hiểu bản thân mình mạnh yếu điểm gì, mình đam mê cái gì?
Gần đây mình có được biết đến khái niệm IKIGAI – công thức để tìm ra sự hài lòng và ý nghĩa của cuộc sống.
IKIGAI bao gồm: THỨ BẠN GIỎI – THỨ BẠN ĐAM MÊ – THỨ ĐƯỢC TRẢ TIỀN – THỨ ĐƯỢC XÃ HỘI CẦN.
Trong 4 yếu tố này thì có 2 yếu tố phụ thuộc vào nội tại bản thân bạn: THỨ BẠN GIỎI VÀ THỨ BẠN ĐAM MÊ.
—-
Vậy ĐAM MÊ LÀ GÌ?
Search google sẽ ra khoảng 35,900,000 kết quả (0.55 giây).
Có 1 câu trả lời trong website:”Triết học đường phố” mình thấy rất tâm đắc, đại loại như thế này:
“Khi trải nghiệm một điều mới lạ, tôi kiên trì trải nghiệm, làm điều đó hàng ngày. Trải qua rất nhiều khó khăn, sẽ có lúc thấy chán nản, có những lúc mệt mỏi, có lúc muốn bỏ cuộc, nhưng tôi vẫn tiếp tục… Dần dần điều đó có biến chuyển tích cực, tôi dần cảm thấy hứng thú hơn, rồi tôi kiếm được tiền từ đó hoặc tìm thấy niềm vui, hoặc bất kỳ cái gì tốt hơn từ đó… Tôi cảm thấy thích thú và say mê hơn khi làm, tôi nhận ra làm điều đó đem lại cho tôi rất nhiều hứng khởi và năng lượng, rồi tôi gọi đó là Đam mê.”
Có nhiều bạn khi phỏng vấn thì giới thiệu là em có đam mê lĩnh vực XNK, Logistics. Nhưng khi mình hỏi 1 số câu hỏi ntn liên quan đến XNK thì không trả lời được: “em biết công ty forwarder là công ty làm cái gì không? dạ không”, “em bảo em đam mê ngành XNK vậy e đã tìm hiểu được gì rồi? em thấy ngành này hot, điểm cao và có nhiều cơ hội việc làm chứ em cũng chưa tìm hiểu.”
Đây mới chỉ là thích thôi, chứ không phải đam mê.
Theo mình thì đam mê có những cấp độ sau đây:
– Thích thú, muốn thử sức xem nó là cái gì, như thế nào
– Hiểu về nó, Luyện tập hàng ngày, tăng level, vượt qua thử thách, khó khăn, lại hiểu hơn
– Giỏi, kiếm được tiền từ nó, được công nhận, thao thao bất tuyệt để nói với thế giới về công việc, nghề nghiệp của mình.
– Chuyên gia, chia sẻ lại, tạo ra giá trị cho người khác từ đam mê đó.
—–
Vậy làm thế nào để tìm được ĐAM MÊ của bản thân?
– Tìm thứ mình thích:
Thích nghề XNK thì cần tìm hiểu với nghề xuất khẩu là làm cái gì, cần học hỏi kiến thức gì để có thể làm được nghề này, có các vị trí công việc gì trong nghề này, các vị trí đó thì nhà tuyển dụng đòi hỏi những yếu tố gì, tính cách mình như thế này thì phù hợp với công việc gì?
Làm nghề này thì có khó khăn gì? Liệu mình có đủ kiên trì, đủ bản lĩnh để vượt qua không?
– Trải nghiệm:
Chưa có kinh nghiệm thì đi xin thực tập, tìm kiếm tài liệu, website các khóa học về XNK để tìm hiểu, follow những anh chị có tiếng trong nghề xem người ta chia sẻ cái gì, đi thực tập thì đừng ngại khó ngại khổ, chú ý quan sát học hỏi, có cơ hội xin được xuống cảng hay lên sân bay thì cứ xin, đi lấy lệnh hay đi chạy giấy tờ thì cứ xin đi, học từ thực tế vừa nhanh vừa có thêm mối quan hệ.
– Kiên trì, vượt khó:
Chẳng có ai thành công mà không trải qua dăm ba thất bại, sếp chửi á, rất bình thường, sếp còn quan tâm là còn chửi, chửi để thay đổi chứ sếp không đả động gì thì biết rồi đấy, bị giao nhiều task: đừng hậm hực, có cơ hội làm thì mới được học thêm kiến thức mới, task cũ làm nhiều thì sẽ được tăng level, skills.
Trouble: ae thân thiết và vô cùng gắn bó với người làm XNK, lâu lâu lại đến thăm một lần, việc của mình là bình tĩnh, tìm phương án giải quyết, tìm trợ giúp của cấp trên, nghề này trouble thường đều có cách giải quyết hết, chỉ là nhiều tiền hay ít tiền thôi. Qua mỗi trouble thì chú ý ghim vào đầu, lần sau phải cẩn thận hơn không cho phép trouble xảy ra nữa nếu là trouble do lỗi chủ quan.
– Làm việc có kế hoạch công việc:
Đừng bao giờ nghĩ mình giỏi 3 đầu 6 tay kiểm soát hết được công việc.
Với người làm sales thì kế hoạch càng quan trọng: Không có yêu cầu công việc cụ thể, tất cả chỉ được đánh giá vào doanh số và số lượng khách hàng mới cuối tháng, không có kế hoạch làm việc rất dễ bị sa đà vào những việc không đâu, cuối tháng ngồi lại chả biết tháng vừa rồi làm được những gì?
– Đặt ra lộ trình nghề nghiệp rõ ràng:
Công việc thì làm xong là xong nhưng sự nghiệp là việc cần xây dựng lâu dài, để không bị đi chệnh hướng.
– Tạo mục tiêu ngắn hạn để đạt được thành tích
Đối với người làm sales, thì tinh thần, động lực, giữ lửa là vô cùng quan trọng.
Với người mới làm sales thì 1-3 tháng đầu tiên không có khách là điều rất bình thường. Thế nhưng không có khách thì lương thấp, nản. Vậy thì chia nhỏ mục tiêu ngắn hạn để ghi nhận thành tích bản thân, giúp tạo động lực.
Ví dụ: Doanh số mục tiêu của tháng là $500
Chia nhỏ mục tiêu:
+ Hẹn gặp được 2 khách hàng/ tuần
+ Telesales được 2 cuộc gọi khách hàng nghe máy trên 5 phút/ 50 cuộc gọi/ ngày
+ Làm được 2 báo giá/ tuần
Một chia sẻ thực tế của mình đó là trong 1 năm đầu tiên làm sales, cũng bao lần ngấp nghến, muốn từ bỏ, âm thầm tìm việc, gửi CV cơ mà cứ đến đoạn gọi PV thì lại chốt được khách hoặc khách cũ có đơn hàng mới.
Thế là lại thôi, ở nhà làm báo giá thôi chứ PV gì nữa. Cũng tội mấy chị nhân sự bên đó, em xin nhỗi ạ :v
Chắc là duyên nợ gì với công ty nhiều lắm.
– Làm bạn với những người có cùng đam mê
Qua mạng xã hội, qua mỗi lần gặp khách hàng FWD, mình có thêm rất nhiều bạn bè cùng làm nghề sales, nhìn ae gặt hái được thành quả lại có thêm động lực, cố gắng phấn đấu. Những lúc gặp case khó thì lại có ae để hỏi kinh nghiệm.

***
Kết lại: Chắc chả có ai tìm được đam mê ngay lần đầu, cũng qua bao lần trầy trật, vấp ngã, trải nghiệm (có nhưng ít). Qua mỗi trải nghiệm lần lại thêm hiểu bản thân mạnh yếu ntn, bản thân mình muốn gì để từ từ điều chỉnh.
Thực tế vì cuộc sống, cũng có nhiều người phải gác lại đam mê, mong muốn thầm kín để mưu sinh chờ ngày có cơ hội được thực hiện đam mê đó.
Nên nếu bạn đang chậm chững lựa chọn nghề nghiệp hay đang chán nản với công việc hiện tại, có thể công việc hiện tại không phải là đam mê của bạn, hy vọng bạn có thêm cái nhìn khác để đưa ra quyết định của bản thân.
“Đã làm thì không hối hận
Mà sợ hối hận thì đừng làm”
Lily Trinh.

—-
**Bạn đọc có thể chia sẻ bài viết bằng cách nhấn nút “chia sẻ” (share) trên, copy đường link dẫn đến bài viết, share trên Facebook cá nhân… Tuy nhiên, mọi hình thức đăng tải lại hoặc trích dẫn nguồn không rõ ràng (không để tên blog, tác giả và không kèm link gốc) vì mục đích thương mại là không được phép, trừ trường hợp có sự đồng ý bằng văn bản của tác giả.